وزیر علوم: دانشگاه صنعتی شریف از دانشگاه‌های برتر کشور است که همچون خورشیدی در سپهر علم و اندیشه جهان می‌درخشد/ اساتید دانشگاه صنعتی شریف سرآمدان علمی، صنعتی، پژوهشی و آموزشی کشورند.
به گزارش روابط عمومی دانشگاه شریف، مراسم آغاز سال تحصیلی جدید صبح روز شنبه سوم مهرماه 1400 با حضور وزیر علوم در دانشگاه صنعتی شریف برگزار شد.
در ابتدا دکتر محمد علی زلفی گل، وزیر علوم، دکتر محمود فتوحی و هیئت همراه برای ادای احترام در مزار شهدای دانشگاه حاضر شدند. سپس "مراسم آغاز سال تحصیلی جدید" در سالن جباری با حضور این هیئت برگزار شد.
در ابتدای این مراسم دکتر محمود فتوحی ریاست دانشگاه صنعتی شریف با تبریک آغاز سال تحصیلی 1401- 1400 اظهار کرد: در آستانه شروع سال تحصیلی جدید که هم‌زمان با هفته دفاع مقدس و مقارن با ایام اربعین سالار شهیدان است یاد و خاطره شهدای گرانقدر 8 سال دفاع مقدس به ویژه شهدای دانشگاهی و 170 شهید دانشگاه صنعتی شریف را گرامی می‌داریم شهدایی که با تاًسی به مرام حسینی، جان خود را در راه اعتلای دین و کشور ایثار کردند.
رئیس دانشگاه صنعتی شریف در ادامه با اشاره به اینکه شروع سال تحصیلی جدید فرصتی است برای تعمق در مورد جایگاه دانشگاه در مسیر استقلال و توسعه کشور است افزود: برای دانشگاه صنعتی شریف مایه افتخار است که امروز هم‌زمان با پنجاه و پنجمین سال تاسیس خود میزبان این همایش باشد. دانشگاهی که به فرموده رهبر معظم انقلاب ویژگی‌های ممتاز علمی خود را همراه و همگام با ویژگی‌های انقلابی و دینی و در محیط در هم تنیده دین و علم همواره حفظ کرده است.
دکتر فتوحی با اشاره به گذر نیم قرن از فعالیت این دانشگاه گفت: نگاه به این زمان نشان می‌دهد که دانشگاه‌ها و دانشگاهیان کشورمان، هم در پیروزی انقلاب اسلامی و هم در دوران شکوفایی بعد از آن و همچنین در دوره دفاع مقدس نقش موثری داشته‌اند. پس از آن نیز در چهار دهه اخیر نقش محوری دانشگاه‌ها در پیشرفت صنعتی و اقتصادی کشور، از احداث سدها و نیروگاه‌ها و بنادر تا توسعه صنایع بزرگ و کوچک و از توسعه نظام بهداشت و درمان تا ایجاد زیرساخت‌های الکترونیکی و مخابراتی و اینترنت و نظایر آن قابل انکار نیست.
رئیس دانشگاه صنعتی شریف همچنین در ادامه با اشاره به نقش دانشگاه در مقابله با تاثیر تحریم‌ها گفت: امروز در شرایطی که بدخواهان این کشور با اعمال تحریم‌های ظالمانه قصد به زانو درآوردن این مردم را داشته‌اند، شاهدیم که نیازهای کشور در حوزه‌های مختلف صنعتی، اجتماعی و خدمات عمومی اعم از آموزش، بهداشت، دفاع و امنیت به دست دانشگاهیان یا با کمک دانشگاهیان مرتفع شده است. فراتر از آن دانشگاه‌ها و دانشگاهیان کشور توانسته‌اند در بسیاری از حوزه‌های نوین علمی نظری فناوری نانو، سلولهای بنیادی، فناوری هسته‌ای و صنایع دفاعی، سرآمدی کشور در این حوزه‌ها را رقم بزنند.
وی ادامه داد: در شرایطی که دنیا و از جمله کشور ما در مقابل چالش‌های عظیمی همچون مشکلات اقتصادی، ظهور همه گیری کرونا، کمبود منابع طبیعی نظیر آب و منابع انرژی، مشکلات محیط زیستی و نظایر آن قرار دارد، نقش علم و دانش و پژوهش که در دانشگاه‌ها جریان دارد در مقابله با این چالش‌ها بسیار کلیدی است.
رئیس دانشگاه صنعتی شریف همچنین با اشاره به نقش‌آفرینی دانشگاه‌ها در عبور از اقتصاد سنتی و دستیابی به اقتصاد دانش‌بنیان گفت: این مهم بدون نقش شرکت‌های دانش‌بنیان زایشی که در بستر دانشگاه‌ها رشد می‌کنند میسر نیست. در سال‌های اخیر اساتید و دانش‌آموختگان جوان دانشگاه‌ها، نقش پررنگی در دستیابی به دانش فنی محصولات با فناوری بالا و ایجاد شرکت‌های دانش بنیان و افزایش اشتغال مبتنی بر توسعه فناوری داشته‌اند.
دکتر فتوحی همچنین نسبت به عدم توجه به جایگاه علم و دانشگاه هشدار داد و با بیان اینکه این مسئله نه تنها از نظر اقتصادی و اجتماعی بلکه از نظر امنیتی نیز کشور را در معرض خطر جدید قرار خواهد داد گفت: ضروری است که برای حل مشکلات و چالش‌های مهمی که دانشگاه‌های کشور با آن رو به رو هستند اهتمام ویژه‌ای به کار برده شود.
رئیس دانشگاه صنعتی شریف به برخی ازمهمترین چالش‌های نهاد علم در کشور اشاره کرد و گفت: نخستین مشکل دانشگاه‌ها کمبود منابع، فرسودگی تجهیزات، و کاهش تدریجی منابع انسانی زبده است. در شرایطی که بخش عمده منابع دانشگاه صرف هزینه‌های جاری می‌شود عملا سهم چندانی برای انجام ماموریت‌های اصلی دانشگاه در حوزه‌های آموزش، پژوهش و فرهنگ باقی نمی‌ماند. درخشش دانشگاه‌ها در صحنه‌های علم و فناوری نیازمند تجهیزات مناسب و به روز، بودجه‌های تحقیقاتی مناسب، سرمایه‌گذاری برای زیرساخت‌ها و جذب نیروی انسانی زبده است. اگر نه نهاد علم و تحقیق کشور به تدریج تحلیل می‌رود.
دکتر فتوحی با اشاره به سخنان مقام معظم رهبری مبنی بر اینکه دانشگاه محل آزاد اندیشی است گفت: برای شکوفایی اندیشه‌ها و ارائه پاسخ به نیازهای علمی و فناورانه کشور، باید دانشمندان و محققین کشور بتوانند با آزادی و آرامش به تحقیق بپردازند و نظریات علمی خود را در معرض نقد و اندیشه‌ورزی قرار دهند. کشوری رشد می‌کند که دانشمندان آن ارج ببینند و بر صدر بنشینند.
وی همچنین بر لزوم حمایت جدی از توسعه علوم بنیادی و دانش‌های میان رشته‌ای و فرا‌رشته ای تاکید کرد و آنها را از مهمترین باید‌های امروز کشور دانست و گفت: سرمایه‌گذاری در این حوزه‌ها علاوه بر تامین نیازهای تحقیقاتی و توسعه فناوری در کشور، می‌تواند بسیاری از دانش آموختگان، نخبه دانشگاه‌ها را در این حوزه‌ها به کار بگیرد و از مهاجرت آنها جلوگیری کند.
رئیس دانشگاه صنعتی شریف همچنین به توانمندی‌های مختلف دانشگاه‌های کشور اشاره کرد و در همین رابطه گفت که وضع و اعمال مقررات یکسان برای تمام دانشگاه‌ها موجب تنگ‌تر شدن مسیر خلاقیت و نوآوری می‌شود. وی در همین رابطه افزود: ضروری است که با آمایش علمی کشور و توجه به شرایط نیروی انسانی، زیرساخت‌ها و موقعیت جغرافیایی، مسیر تعالی هر یک از دانشگاه‌ها را جداگانه طراحی کنیم.
دکتر فتوحی نسبت به تضعیف هیئت امنا و دخالت روز افزودن دستگاه‌های حسابرسی و نظارتی در امور مالی و حتی تخصصی دانشگاه‌ها انتقاد کرد و گفت: اینها از موانع بروز خلاقیت‌ها، اجرای برنامه‌های نوین، و انعطاف اداری- مالی دانشگاه‌ها برای به ظهور رساندن توانمندی‌های خود است. متاسفانه با گذشت زمان، نقش هیئت امنا در تعیین سیاست‌های کلان و جهت‌گیری‌ها آینده دانشگاه کم رنگ و دخالت نهادهای بیرونی در امور دانشگاه افزوده شده است. امید می‌رود که با هدایت و درایت وزیر علوم این چالش مهم از پیش پای دانشگاه ها برداشته شود.
رئیس دانشگاه صنعتی شریف به پیشگامی این دانشگاه در زمینه کارآفرینی و نوآوری دانش بنیان اشاره کرد و گفت: بیش از 500 شرکت دانش بنیان که عمدتا توسط دانش آموختگان همین دانشگاه ایجاد شده اند در ناحیه نوآوری شریف فعالیت می‌کنند که این موضوع علاوه بر کمک به رفع نیازهای کشور و کاهش وابستگی به خارج، موجب اشتغال جوانان و جلوگیری از مهاجرت شده است.
وی همچنین در پایان بر لزوم تحول در شیوه‌های آموزش و پژوهش بهبود نظام حمکرانی دانشگاه، ساختار و تشکیلات و حتی توسعه فضای فیزیکی و معماری دانشگاه ها مبتنی بر ماموریت دانشگاه اشاره کرد.
در ادامه مراسم حجت الاسلام و المسلمین دکتر طباطبایی، رئیس دفتر نهاد نمایندگی مقام معظم رهبری در دانشگاه صنعتی شریف نیز به سخنرانی پرداخت و گفت: ارتقای سطح علمی دانشگاه های کشور و دستیابی به فناوری نوین یک تکلیف دینی است و رهبری هم از مدافعان پیشرفت و اقتدار علمی کشور است. از همین رو در بیانیه گام دوم انقلاب نیز بر علم و پژوهش تاکید کرده اند.
وی ادامه داد: بسیار خرسندم که به عرض برسانم، دانشگاه صنعتی شریف با داشتن دانشجویان و اساتید فرهیخته در عرصه علمی، در کارزار فرهنگی و انقلاب نیز از بهترین‌های جهان هستند. بسیاری از اساتید این دانشگاه از نام آوران در حوزه فعالیت خود هستند. همچنین نزدیک به 170 شهید علمی کشور از جمله شهید وزوایی، احمدی روشن و علی‌محمدی از این دانشگاه هستند. دانشجویان بسیاری در عرصه انقلاب و دفاع مقدس، و بسیار افرادی هم در مناصب سیاسی حضور داشتند.
در ادامه این مراسم حجت الاسلام دکتر سعید رضا عاملی، دبیر شورای عالی انقلاب فرهنگی نیز دقایقی به سخنرانی پرداخت و ضمن گرامیداشت هفته دفاع مقدس و ایام اربعین حسینی و تبریک آغاز سال تحصیلی جدید، یاد و نام شهدای سلامت کشور در ایام کرونا را نیز گرامی داشت و گفت: جامعه دانشگاهی رسالت سنگینی در موضوع کرونا و تامین سلامت به عهده دارد.
دبیر شورای عالی انقلاب فرهنگی در ادامه با اشاره به تاثیر کرونا بر گسترش کاربرد فضای مجازی، به ضرورت توجه به "دو فضایی شدن" در حوزه آموزش و پژوهش اشاره کرد و گفت: ظرفیت مجازی بزرگ و فراگیر و شبکه ای است و می تواند همکاری‌ها را افزایش دهد. اوج شکوفایی علم محصول کار جمعی است و این همان ظرفیتی است که فضای مجازی فراهم کرده و امکان ایجاد منابع انبوه در یک ظرف واحد را فراهم کرده است.
وی افزود: کرونا مشخص کرد که فضای دوم فضای مهمی برای علم و دانش است و معنای آن این است که باید مدل حکمرانی کشور را تغییر بدهیم.
دکتر عاملی با اشاره به اینکه وزیر علوم جدید از جنس تغییر است و دانشگاه شریف نیز مرجعی برای تحولات علمی کشور است، به دو فضایی کردن حکمرانی علم و فناوری تاکید کرد و گفت: صنعت جهانی چهارم محصول دو فضایی شدن است و این دو فضا را امروز باید در کنار هم دید باید بدانیم که اگر حکمرانی دو فضایی ایجاد شود بسیاری از امور ما در سطح دانشگاهی مشترک می‌شوند و داده‌ها و ظرفیت‌ها یکپارچه می‌شوند.
وی تاکید کرد: ما نیازمند مدل حکمرانی جدیدی دو فضایی برای مدیریت علم و فناوری کشور هستیم که به هدف نیاز دارد.
وی همچنین گفت: ثبات مهمترین رکن دانشگاه است و دانشگاه نیاز به آرامش و حرکت در شرایط آرام دارد.
دکتر محمدعلی زلفی گل وزیر علوم نیز در ادامه این مراسم گفت: دانشگاه بدون حضور دانشجو معنایی ندارد و این دانشجویان هستند که شور و نشاط واقعی را در محیط دانشگاهی وارد می‌کنند و خدا را شاکریم که واکسیناسیون دانشجویان، اساتید و شهروندان به صورت شبانه روزی انجام می‌شود و امیدواریم این روش استمرار داشته باشد تا ما بتوانیم با تصمیم ستاد ملی مقابله با کرونا شاهد بازگشایی کامل دانشگاه ها و حضور دانشجویان در این مراکز باشیم.
وزیر علوم با تبریک سالگرد تاسیس دانشگاه صنعتی شریف، گفت: دانشگاه صنعتی شریف از دانشگاه های برتر کشور است و همچون خورشیدی در سپهر علم و اندیشه جهان می‌درخشد و بسیاری از دانش‌آموزان آرزو می‌کنند که در کلاس اساتید این دانشگاه بنشینند چرا که آنها سرآمد علمی، صنعتی، پژوهشی و آموزشی محسوب می‌شوند و امیدواریم ما نیز بتوانیم بسترهای نرم‌افزاری و سخت افزاری در تمامی دانشگاه‌ها و از جمله دانشگاه شریف فراگیر کنیم.
دکتر زلفی گل در ادامه همچنین گفت: اساتید و معلمان ما نیز باید بدانند که در کلاس درس آنها آیندهسازان این کشور می‌نشینند بنابراین باید خودشان را برای حضور در جمع بزرگان و آیندهسازان آماده کنند و باید آنها را جدی بگیرند و استادی موفق است که نسلی عالم‌تر و داناتر از خود را تحویل جامعه می‌دهد و همچنین دانشگاهی موفق است که بتواند نسل‌های موفق تر از نسل قبلی را تحویل کشور دهد.
وی از نادیده گرفتن نقش دانشگاه‌ها در توسعه و حل مشکلات کشور از سوی برخی از جمله سیاسیون انتقاد کرد و گفت: بارها می‌بینیم که در مجامع مختلف صحبت از این می‌کنند که نقش دانشگاه‌های ما در مدیریت جامعه کم‌رنگ است. و وزارتخانه‌های علمی و آموزشی، وزارتخانه‌های مصرفی هستند. من اینها را بی‌انصافی و یک ظلم در حق جامعه دانشگاهی می‌دانم و. تمام کسانی که در ادوار مختلف مسئولیت مدیریتی داشتند مجوز فعالیت خود را از واررتخانه‌های علمی و آموزشی و دانشگاهی ما اخذ کرده‌اند. تمام توفیقاتی که در عرصه‌های علمی مختلف و صنایع نظامی کسب شده همه دستاوردهای دانشگاهی ما است.
وزیر علوم خاطر نشان کرد: تمامی مدیران ما کسانی هستند که مجوز حضور و فعالیت‌های در عرصه‌های مختلف را از دانشگاه‌ها و مراکز علمی کشور به دست آورده‌اند و تمامی توفیقاتی که امروز در عرصه‌های مختلف علمی، آموزشی، نظامی، تأسیساتی، نانو، بایو و... به دست آوریم محصول دستاوردهای دانشگاهیان و دانش‌آموختگان ما است.
دکتر زلفی‌گل همچنین به نقش مدیریتی دانش آموختگان دانشگاه ها در کشور اشاره کرد و گفت: متأسفانه توفیقات نظام ما از سوی برخی از جمله سیاسیون نادیده گرفته می‌شود و رونق و موفقیت دانشگاه‌ها در عرصه بین‌المللی، داخلی و حتی توفیقات مختلف کشور مورد توجه قرار نمی‌گیرد.
وی بهترین سرمایه گذاری در کشور را سرمایه گذاری در عرصه آموزش، علم، پژوهش و فناوری دانست و گفت: به ازای هر ریالی که برای این عرصه هزینه شود چندصد تومان در آینده برداشت خواهیم کرد و اگر در عرصه علم و دانش سرمایه گذاری کنیم مطمئنا به پیشرفت توسعه منجر خواهد شد. بنابراین باید نوع نگاه به دانشگاه‌ها را تغییر بدهیم و نقش این مراکز را در عرصه‌های مختلف مدیریتی کشور جدی تلقی کنیم.
وزیر علوم افزود: اگر امروز رهبر ما به پیشرفت ایران در عرصه علمی و رتبه اول در منطقه می‌بالند این پیشرفت محصول تلاش اساتید، دانشجویان و دانش آموختگان ما است. به همین جهت باید به راهبردها و سیستم های جدید در این عرصه دانشگاهی توجه داشته باشیم و ما لازم داریم که ضمن حفظ دستاوردهای گذشته دانشگاه ها، تحقیقات و پژوهش را به فناوری تبدیل کرده و در عرصه حل مشکلات جامعه گام برداریم و تغییر نگاه در عرصه دانشگاهی و علمی باید هم در اشل فردی و هم در اشل جمعی اتفاق بیفتد.
دکتر زلفی گل همچنین با تأکید بر اینکه در تدوین آیین نامه ها، مقررات و قوانین آموزش عالی باید دو اصل مهم مورد توجه قرار بگیرد، گفت: اول اینکه این مقررات باید منافع ملی را تأمین کند، دوم اینکه خروجی آن قوانین بار فرهنگی در کشور ایجاد نماید و باید بدانیم که علم تکنولوژی ما در نتیجه این قوانین، حوزه فرهنگی جدیدی را ایجاد کند.
وزیر علوم همچنین خاطر نشان کرد: سرمایه گذاری در حوزه علم و دانشگاه باید به گونه‌ای باشد که روسای دانشگاهی ما نگران تأمین هزینه‌های رفاهی و خوابگاهی دانشجویان نباشند.
وی در پایان از تمامی دانشگاهیان از جمله اساتید، دانشمندان و پژوهشگران خواست که در تدوین برنامه هفتم توسعه مشارکت فعال داشته باشند و با بررسی بخش‌های مرتبط با حوزه خود و مطالعه برنامه‌های توسعه قبلی نظرات و انتقاداتشان را منتقل کنند.
در پایان این مراسم از جمعی از خانواده شهدای شریف تقدیر شد و در ادامه پارکینگ طبقاتی هزار واحدی دانشگاه شریف نیز با حضور وزیر علوم افتتاح شد.
