دکتر موحدی: به دنبال توسعه فناوری‌های همگرا در دانشگاه صنعتی شریف هستیم

دکتر محمدرضا موحدی، معاون پژوهش و فناوری دانشگاه صنعتی شریف در همایش علمی- تخصصی سامانه‌های ریزمقیاس زیستی از برنامه‌های توسعه‌ای این دانشگاه در فناوری‌های همگرا خبر داد.

به گزارش روابط عمومی، همایش «دستاوردهای اخیر کشور در حوزه سامانه‌های ریز مقیاس زیستی، چالش‌ها و افق پیش رو» با همکاری دانشگاه صنعتی شریف و مرکز راهبردهای فناوری‌های همگرا طی روزهای 21 تا 23 دی‌ماه به صورت مجازی برگزار شد.

دکتر محمدرضا موحدی، معاون پژوهش و فناوری دانشگاه صنعتی شریف در ابتدای مراسم طی سخنانی گفت: اگر با یک نگاه کلان‌تر به موضوع این نشست نگاه کنیم، می‌بینیم که در آن متخصصانی از حوزه‌های زیستی، مهندسی و پزشکی و غیره کنار هم می‌نشینند تا درباره موضوعات مورد اشتراک این حوزه‌ها با یکدیگر گفتگو کنند. اگر به دو دهه قبل باز گردیم و تصور کنیم که چگونه می‌توان بین دانشکده‌های برق یا مکانیک با پزشکی ارتباط ایجاد کرد یا چگونه گروه‌های مهندسی می‌توانند با حوزه‌های پزشکی مرتبط می‌شوند و آن را با امروز مقایسه کنیم، می‌توانیم درک کنیم که چه راه طولانی را طی کرده‌ایم. چه تحولاتی طی دو دهه گذشته اتفاق افتاده است. ما امروز در جایی ایستاده‌ایم که تخصص‌های مختلف در کنار هم ایستاده‌اند تا فناوری‌های مورد نیاز امروز بشر را توسعه دهند.

عضو هیئت علمی دانشکده مهندسی مکانیک افزود: هر چند این موضوع شاید به صورت مستقیم مسئله اصلی این نشست نباشد اما باید توجه کنیم که کلید پیشرفت ما در حوزه‌های مختلف علوم و فناوری، همین توجه به حوزه‌های میان‌رشته‌ای است. یعنی ما باید بتوانیم مرزهای میان رشته‌ها و تخصص‌ها را کنار بگذاریم و بتوانیم کنار یکدیگر کار کنیم. در گذشته یک محقق در اتاق خود می‌نشست و در کنار تیم تحقیقاتی خود کار می‌کرد و دستاوردهایی به دست می‌آورد. اما این خروجی‌ها دیگر پاسخگوی نیاز بشر نیست و باید مرزهای میان رشته‌ها را کنار بگذاریم.

معاون پژوهش و فناوری دانشگاه صنعتی شریف گفت: از آنجایی که ما به کارهای جمعی چندان عادت نداریم، باید تلاش کنیم تا این روحیه کار جمعی را تقویت کرده و افراد از رشته‌های مختلف بتوانند در کنار هم کار کنند و دستاوردهای بزرگی را ارائه دهند. ما باید  فرهنگ کار جمعی را یاد بگیریم و با استفاده از آن به فناوری‌های مورد نیاز بشر دست پیدا کنیم. من برگزاری این نشست را به فال نیک می‌گیرم و آن را مصداقی از این همکاری بین‌رشته‌ای می‌دانم و این نشست نمونه‌ای از کار جمعی است که می‌توان در ایران انجام داد. موضوع این نشست نیز از اهمیت بالایی برخوردار است. کار بسیار دشواری است که ما قالب‌های رایج را بشکنیم و از دل آن مسیرهای تازه‌ای را پیدا کنیم. ما در دانشگاه شریف تلاش کرده‌ایم تا حوزه‌های میان رشته‌ای را ایجاد کنیم. طی چند ماه گذشته پژوهشکده جامع علوم و فناوری‌های همگرا را از تجمیع چندین پژوهشکده مختلف نظیر پژوهشکده نانو و بیو و همچنین IT فعال کرده‌ایم. امیدواریم که در حوزه انبیک بتوانیم فعالیت‌های داشته باشیم و در کنار آن چند مرکز نوآوری همگرا را توسعه دهیم تا با استفاده از آن بتوانیم محصولات جدید تولید کنیم.

دکتر علی محمد سلطانی، رئیس مرکز راهبردی فناوری‌های همگرا در ادامه همایش از برنامه‌ مرکز راهبردی همگرا برای شناسایی متخصصان همگرا خبر داد، متخصصانی که به دنبال تجاری‌سازی محصولات این حوزه هستند.

دکتر سلطانی گفت: ما در حال حاضر با فناوری‌های همگرا به عنوان واقعیت قطعی روبرو هستیم. تقریبا همه محصولات جدید و نوآورانه حاصل همگرایی فناوری‌ها، از جمله انبیک هستند. این ترکیب فناوری‌ها فرصت‌های جدیدی خلق می‌کند و ما شاهد محصولات جدید حاصل این همگرایی‌ها هستیم. در انقلاب صنعتی چهارم و حتی پنجم نیز ما شاهد همگرایی فناوری‌ها هستیم و به ندرت می‌توان محصولی تنها از یک فناوری مشاهده کرد.

دکتر سلطانی افزود: در مرکز همگرا، اصطلاحی به نام نقاط همگرایی را تعریف کردیم که تلاقی فناوری‌های نانو، بیو، علوم شناختی و IT است. در واقع تلاقی دو تا چهار فناوری از این فناوری‌ها موجب تشکیل نقاط همگرایی می‌شود. سامانه‌های میکرو و نانوسیستم که در حوزه سلامت کاربرد دارند از جمله نقاط همگرایی هستند که باید به آن پرداخته شود. این نقطه همگرایی توسط مرکز همگرا نیز به عنوان یکی از نقاط مهم انتخاب شده است. ما در حوزه‌های مختلف سلامت، پزشکی، امنیت و حتی صنعت خودرو نیز شاهد این سامانه‌ها هستیم.

مدیر مرکز راهبردی فناوری‌های همگرا افزود: «در کشور ما این سامانه‌ها مورد توجه بوده و استارت آپ‌هایی نیز در این حوزه ورود به بازار داشته و در کنار پژوهش‌های دانشگاه، شاهد محصولاتی در این حوزه هستیم. در اینجا دو دستگاه تجاری‌سازی شده در این حوزه را معرفی می‌کنم. اولین دستگاه، دستگاه آزمایش CBC است که می‌تواند 19 پارامتر را در خون به صورت POCT شناسایی کند. این کار با سرعت بالا انجام می‌شود. این محصول در حال جذب سرمایه برای تولید انبوه است. دستگاه دوم، دستگاه پایش هوشمند عملکرد قلب است که در آن تنها با استفاده از انگشت می‌توان نوار قلب گرفت. این ابزار برای پزشکان بسیار مفید است. این دستگاه جزء روندهای اصلی پزشکی در جهان بوده و می‌توان با استفاده از آن در منزل خود بیمار کار پایش سلامت را انجام دهد.

وی در پایان گفت: با توجه به این که حوزه‌های زیستی بسیار وسیع است، ما امیدواریم در سال‌های آتی شاهد توسعه محصولات جدید این حوزه در کشور باشیم. مرکز راهبردی فناوری‌های همگرا چند سالی است که راه‌اندازی شده است، در حال حاضر ما در حال شناسایی متخصصانی هستیم که در بخش توسعه محصول مشغول به کار هستند و از همه عزیزان خواهش می‌کنیم اگر محصولی را در حال توسعه دارند و علاقه‌مند به تجاری و عرضه آن به بازار هستند، حتما با مرکز راهبردی فناوری‌های راهبردی تماس بگیرند.